Wiek niepohamowanego rozwoju
Technologia podr贸偶y przesz艂a w ci膮gu ostatnich stu lat niezwykle dalek膮 drog臋. Mo偶emy podr贸偶owa膰 szybciej, dalej i taniej ni偶 kiedykolwiek. Dzi臋ki komu?
Aby艣my dzi艣 mogli w trzy minuty kupi膰 bilety autokarowe czy lotnicze, dziesi膮tki tysi臋cy ludzi z ca艂ego 艣wiata musia艂y wykaza膰 si臋 pomys艂owo艣ci膮, odwag膮 i pracowito艣ci膮. Bran偶a transportowa ukszta艂towa艂a si臋 dzi臋ki niepokornym wynalazcom, in偶ynierom transportu, pracownikom produkcji, testerom, a tak偶e pionierom technologii elektronicznych, kt贸re od lat stanowi膮 nieod艂膮czny element pojazd贸w naziemnych, wodnych i powietrznych.
Komu powinni艣my zawdzi臋cza膰 to wszystko? Czy zas艂ug臋 za nadanie rozp臋du bran偶y nale偶y przypisa膰 braciom Wright? Nie byliby艣my tacy pewni – im pierwszy uda艂o si臋 oderwa膰 od ziemi i generalnie na nich zaczyna si臋 historia wsp贸艂czesnego lotnictwa, lecz nie oni pierwsi pr贸bowali, za艣 przed nimi istnia艂o ju偶 baloniarstwo. Czy zatem dzi臋kowa膰 Henry’emu Fordowi, kt贸ry uruchomi艂 pierwsz膮 samochodow膮 lini臋 produkcyjn膮? Ford T naprawd臋 zrewolucjonizowa艂 transport, ale to nie on sprawi艂, 偶e dzi艣 mo偶e dosta膰 si臋 dos艂ownie wsz臋dzie w czasie kr贸tszym ni偶 kiedykolwiek.
W rzeczywisto艣ci zas艂ugi za b艂yskawiczne rozwini臋cie bran偶y transportu powinni艣my przypisa膰 wszystkim uczestnikom tej bran偶y, dzi臋ki kt贸rym mo偶liwa by艂a ewolucja: od samolot贸w jedno- czy dwuosobowych, po nieco wi臋ksze samoloty transportowe (g艂贸wnie do przewozu poczty), przez maszyny do zraszania p贸l, pierwsze samoloty pasa偶erskie, rewolucyjne DC-2 i DC-3, z udzia艂em kt贸rych ukszta艂towa艂a si臋 bran偶a lotnicza; przez samoloty turbo艣mig艂owe oraz odrzutowce ameryka艅skie, radzieckie i europejskie, dzi臋ki kt贸rym ca艂a Ziemia znalaz艂a si臋 w zasi臋gu kilkunastogodzinnego lotu; po samoloty ponadd藕wi臋kowe oraz odrzutowce wyposa偶one w systemy kontroli lotu czy nowoczesne radary.
Rozw贸j bran偶y samochodowej i autobusowej wygl膮da艂 bardzo podobnie – i r贸wnie偶 ka偶dy zaanga偶owany w jej ewolucj臋 ma swoje miejsce w historii. Transport XXI wieku nadal b臋dzie si臋 rozwija膰, cho膰 to, co najwa偶niejsze, zosta艂o ju偶 osi膮gni臋te. Teraz mo偶emy szuka膰 bardziej wydajnych rozwi膮za艅 nap臋dowych oraz odnawialnych paliw; mo偶emy u艂atwia膰 kontrol臋 nad pojazdem i zwi臋ksza膰 bezpiecze艅stwo podr贸偶y; czekamy te偶 na uruchomienie programu SpaceShipOne, w ramach kt贸rego ka偶dy, kogo sta膰 na bilet, b臋dzie m贸g艂 obejrze膰 Ziemi臋 z orbity, oraz Mars One, czyli przygotowywanej w艂a艣nie pierwszej za艂ogowej misji na Marsa.
Czy mo偶emy oczekiwa膰 post臋pu tak znacznego i szybkiego, jak ten, kt贸ry dokona艂 si臋 w pierwszych 60 latach ubieg艂ego wieku, kiedy ludzko艣膰 dosz艂a od niczego do majestatycznych odrzutowc贸w? Ma艂o prawdopodobne. To nie znaczy jednak, 偶e nie ma na co czeka膰. Bran偶a jeszcze nie raz nas zaskoczy.
MP